Yunus Emre
Yunus Emre; 13.yy.da Eskişehir’in toprağında ilahi aşk ile yoğrulan ve “Baksam seni görür gözüm, söyler isem sensin sözüm” diyen bir Hakk aşığıdır. Yaratandan ötürü yemiş iki millete gönül kapılarını -ayırıp kayırmadanardına kadar açan bir gönül insanıdır
Yunus Emre; Eskişehir’den başladığı aşk yolculuğuna “dağlar ile taşalar ile” Mevla’yı çağıran sestir, onun maneviyatına susamış gönüllerimize bir nesfestir, bir Türkmen hocasıdır, derviştir.
Anadolu’nun en büyük mutasvvıf halk şaiiridir.
Nasreddin Hoca
13.yy’da yaşayan Nasrettin Hoca; eğitimci, din adamı, hukukçu kimliğiyle tebessüm sadakasını bütün gönüllere dağıtarak iyiliği emredip kötülükten sakındırmıştır. Nasrettin Hoca’nın evi Sivrihisar ilçesi Hortu (Nasrettin Hoca) köyündedir. Bu bakımdan Sivrihisar Hoca’nın hem doğumuna hem de ölümüne tanıklık eden topraklar olması bakımından önemlidir. Son kazılarda evininin dışında mezarı da bulunmuştur.
Hoca’nın her fıkrası hoşgörü ikliminde mizahla hikmetli dersler verir. Ayrılıkların hüküm sürdüğü bir çağda o, Mevlana, Yunus ve nice gönül erleriyle birlikte birlik ruhunu yeşertmiştir.
Hocamız “Dünyanın merkezi burasıdır, inanmazsan gel de ölç” fıkrası vesilesiyle bu sözünü Sivrihisar’da söyleyerek ilimizi 13.yy.’da bir dünya şehri yapmıştır. Eğitimci kimliği ile öğretmiş, hukukçu kimliği ile adalet dağıtmış, din adamı kimliği ile de iyiliği emredip kötülükten sakındırmış bir bilgedir.
Aziz Mahmut Hüdai ve Camii
Huzurun mimarı bir tasavvuf büyüğü…
1541-1628 yılları arasında yaşayan Hüdai Efendi, Kanuni Sultan Süleyman’dan başlayarak 2.Selim, 3.Murat, 3.Mehmet, 1.Ahmet, 1.Mustafa, 2.Osman, ve 4.Murat devirlerin, görmüş her kesimden insanın gönüllerinde taht kurmuştur. Miladi 1543 yılında Sivrihisar’da doğan ve çocukluk yıllarını Sivrihisar’da geçiren Hüdai Efendi tahsilini Sivrihisar’da tamamlayıp icazet aldıktan sonra Bursa Kadılığı yapmıştır.
4 yıl kadar sonra gördüğü rüyanın etkisinde kalarak kadılığı bırakıp Şeyh Üftade Hazretlerine intisap edip 3 yıl sonra Sivrihisar’a dönerek Aziz Mahmut Hüdai Külliyesini kurup cami, imaret ve kütüphane tesis etmiştir.
Daha sonra İstanbul’a gelmiş ve Üsküdar’da kurduğu dergah, o dönemde manevi terbiyenin merkezlerinden biri olmuştur.
Hızır Bey
6 Ağustos 1407’de Sivrihisar’da doğan Hızır bey, Nasrettin Hoca’ya dayanan sülaleye mensuptur.
İstanbul’un fethinden sonra ilk kadısı ve belediye başkanı olmuştur. Hafızası, nüktedanlığı, hazırcevap oluşu ve icraatlarıyla Fatih’in gönlünü fethetmiştir.
Ulu Cami
1274 yılında Mevlana Celaleddin Rumi’nin müritlerinden Emineddin Mikail tarafından yaptırılmıştır.
Türkiye’de ve Dünyada görülebilecek en ulu camilerden biridir. 950 ağaç gövdesinden bir çatı ve 67 ağaç gövdesinden bir çatıya sahip olup, el işçiliği Horasanlı İbn-i Mehmet tarafından, geçme yöntemiyle ceviz ağacından yapılmıştır.
Direklerin üst bölümleri rozet, palmet, geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmiştir. Direkler üzerinde Bizans dönemine ait başlıklar da kullanılmıştır.
Sivrihisar Ulu Cami UNESCO tarafından 2016 yılında Dünya mirası geçici listesine alınmıştır.
Alemşah Kümbeti
Ulu Cami karşısında bulunan Alemşah Kümbeti , Melikşah tarafından şehit edilen kardeşi Sultan Şah için 1328 yılında yaptırılmıştır.
İki katlı kare planlı bir yapı olup kesme taştan yapılmıştır. Üst kısmı mescit alt kısmı mezar olan Selçuklu kümbetlerindendir.
Ermeni Kilisesi
Türkiyenin ikinci büyük Ermeni Kilisesi olup 1881 yılında yapılmıştır. İki tarafında çan kuleleri bulunmaktadır. Kızıl kesme taştan yapıldığı için Kızıl Kilise de denir.
Kilisenin kuzey kısmında vaftiz odası, güney kısmında papaz odası bulunuyor. Kilisenin kitabesinde ‘’ Cemaat üyelerinin yardımıyla kutsal üçlü (Surp Yerrortutyun) adına kilise inşa edildi. Patrik Nerses hükümranlığında Sivrihisar’ın imanlı cemaati, Minteş Panoyat mimarın 1881’de unutulmaz eseri Surp Yerrotutyun Kilisesi inşa edildi’’ yazar.
Saat Kulesi
Dönemim kaymakamı Mahmut bey tarafından 1899 yılında yaptırılmıştır. Diğer yapılara istinaden şehir merkezi yerine dağın yamaçlarına konumlandırılmasıyla farklılık göstermektedir.
Kesme taştan yapılmış olup dört tarafında da saat vardır. Haftalık kurma ile çalışır, pirinçten yapılma tokmakla saat başı çalar.
Sivrihisar’ın simgelerinden biridir.
Kurşunlu Camii
Hoca Osman oğlu Hoca İbrahim’in 1343 yılında küçük ölçüde bir mescit yaptırmasıyla ilk şekli oluşmuş, Şeyh Baba Yusuf 1492’de bu mescidi büyütmüştür. Caminin duvar kalınlığı 1.48m olarak ölçülmüştür.
Caminin yanındaki türbede Şeyh Baba Yusuf’un babası Halil Hoca ve oğlu Veli Hamdi Baba’nın kabirleri bulunmaktadır.
Tek kubbeli olup, üç kubbeli son cemaat yeri ve sağında zarif bir minaresi ve önünde çeşmesi vardır.
Hazinedar Mescidi
Anadolu’nun Kabe minyatürlü ilk Cami. Hazinedar Necibiddin Mustafa tarafından kendi adına 1274 yılında yaptırdığı caminin içerisinde 15.yüzyıla tarihlenen minyatürlerle bezelidir.
Muhteşem hat ve süsleme sanatıyla, mihrap üzerindeki freskiyle, 1967’de Cambridge’de Uluslararası 3.Türk Sanatları Kongresinde bildiri konu olmuştur.
Mescidin Hazinedar öğrencilerine dersane olarak kullanıldığı, minaresiz olduğu ve yanı başında Hoşkadem Camii’nin yapıldığı sanılıyor.
Mescidi yaptıran Necibiddin Mustafa ve Emineddin Mikai’in kızkardeşi Esma Sultan’ın kabirleri mescid önünde bulunuyor.
Hoşkadem Camii
15.yüzyıla tarihlenen bu camii, Hacı Hoşkadem tarafından yaptırılmıştır.
Hazinedar Mescidi ve Türkay Konağı ile komşudur.
Metin Yurdanur Açık Hava Heykel Müzesi
Sivrihisarlı Heykeltıraş Metin Yurdanur tarafından Sivrihisar’ın Ermeni Surp Yerortutyun Kilisesi’nin bahçesinde ve dağın yamaçlarına da serpiştirilen; Atatürk, Kazım Karabekir Paşa, Kırkpınar’ın unutulmaz ağalarından Hüseyin Şahin, Ünlü Türk Halk Müziği Sanatçısı ve Derleyicisi Muzaffer Sarısözen, Ağ Çeken Balıkçılar, Aşık Baba, Bektaşi Dervişi Gülbaba, Ünlü Yazar Yaşar Kemal, Alaaddin Keykubad, Demirci Ustası, Pilot, Kartal, Keçi, Nene Hatun, Özgürlüğe Uzanan Eller, Şahlanan At, Balerinler, Madenciler, Yunus Emre, Karacaoğlan ve
eşeğe ters binen meşhur Nasrettin Hoca Heykeli gibi, 100 civarında devasa boyutlardaki heykel, büyük bir sessizlik içinde Sivrihisar’a gelecek ziyaretçileri bekliyor.
Akbaş Köpek Çiftliği
Mastiff ve tazı özelliği gösteren dünyadaki tek ırk olan akbaşın yurt dışındaki ülkelerde özellikle Amerika’da yetiştiriciliği günden güne yaygınlaşmaktadır. Amerikan Tarım Bakanlığı tarafından yapılan ve Kuzey Amerika’da ki çoban köpeklerinin sürü koruma performanslarını konu alan bir araştırmada Akbaş ırkı birinci olmuştur.
Akbaş; çok zeki, cesur ve ailesine bağlı, Anadolu’ya özgü bir köpek ırkıdır. Türkiye’nin yerli köpek ırklarından biri olup sürü koruma köpeği olarak yetiştirilmektedir.
Akbaş Köpek Çiftliği ziyareti yapıp bu canları yakından görebilirsiniz.
Diğer tarihi Camiler, mekanlar
Akdoğan Mescidi
Balaban Camii
Hamamkarahisar Camii
Kılıç Mescidi
Yunus Hoca Kümbeti
Mahmut Suzani Türbesi
Doğan Aslan Mescidi
Hamamkarahisar Camii
Namazgah